کتاب چشم خدایگان

بخشی از کتاب:

هوش مصنوعی چیست؟ غالباً آن را سفری در پی «حل مسئلهٔ هوش» می‌دانند؛ راه‌حلی که گویا باید در منطق پنهان ذهن یا فیزیولوژی بنیادین مغز یافت شود، مثلاً در شبکه‌های پیچیدهٔ عصبی آن. در این‌جا چیزی جز آن خواهم گفت؛ توضیح می‌دهم که هستهٔ کد هوش مصنوعی با تقلید از هوش زیست‌شناختی ساخته نمی‌شود، بلکه سازندهٔ این هوش، هوش کارگری و روابط اجتماعی است. شاید امروزه روشن شده باشد که هوش مصنوعی پروژه‌ای است برای گردآوری دانش متجلی در رفتارهای فردی و جمعی و کدگذاری آن در مدل‌های الگوریتمی، کاری که هدفش خودکارسازی وظایف بسیار متنوعی است: از شناسایی تصویر تا دستکاری اشیاء و ترجمهٔ زبان و تصمیم‌گیری. همچون دیگر شکل‌های معمول ایدئولوژی، «راه‌حل» معمای هوش مصنوعی نیز پیش چشمان ما است، اما هیچ‌کس نمی‌تواند ببیندش؛ البته در واقع هیچ‌کس نمی‌خواهد آن را ببیند.
بگذارید به پروژهٔ مناقشه‌آمیز خودروهای خودران بازگردیم. راننده چه نوع کاری انجام می‌دهد؟ و هوش مصنوعی چقدر می‌تواند چنین فعالیتی را خودکار کند؟ خودران‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که با تقریب‌ها و دشواری‌های فراوان از همهٔ خرده‌تصمیم‌های رانندگان در خیابان‌های شلوغ تقلید کنند. شبکه‌های عصبی مصنوعی خودران‌ها «یاد می‌گیرند» میان دریافت تصویری از محیط و مهار مکانیکی خودرو (فرمان، گاز، ترمز) هماهنگی بیابند و همزمان هنگام خطر در کسری از ثانیه تصمیم‌هایی اخلاقی بگیرند. رانندگی نیازمند مهارت‌های شناختی زیادی است که نمی‌تواند بدون برنامه‌ریزی به حال خود رها شود؛ حل سریع مسئله نیز برای رانندگی ضروری است و این کار تنها با یادگیری و عادت ممکن می‌شود که یعنی این کار کاملاً خودآگاهانه نیست… .