

مرحوم تونی موریسون در حوزه ادبیات جهان شخصیتی بسیار برجسته و نماد ادبیات سیاه است. وی تا زمان فوتش در سال 2019، فهرست بلندبالایی از افتخارات را به اسم خود ثبت نموده است. ایشان برنده جایزه پولیتزر، اولین زن ویراستار سیاهپوست در انتشارات راندوم هاوس (Random House)، و اولین و تنها زن سیاهپوست برنده جایزه نوبل ادبیات میباشند. در سال 2012 هم مدال آزادی ریاستجمهوری به ایشان اهدا شد.
از اینها گذشته، موریسون با استفاده از نثری روان، هیپنوتیزمکننده و بینظیر، تجربه سیاهپوستان در طول تاریخ را بازگو میکند و در نتیجه، صاحب جایگاهی در دل و کتابخانههای خوانندگان در سرتاسر جهان شده است.
پیشنهاد ما این است که شما حتما برخی از کتابهای تونی موریسون را بخوانید! در این صورت متوجه چیزهای بسیاری خواهید شد. پس از کجا شروع کنیم؟ انتخاب بهترین کتاب تونی موریسون تقریبا غیرممکن است و به سلیقه شخصی افراد بستگی دارد. پس در عوض، ما بهترین مسیر برای ورود به زندگی یک نویسنده برجسته را انتخاب کردهایم.
اگر نمیدانید که از کدام اثر یک نویسنده برجسته مانند تونی موریسون شروع کنید، ما همیشه اولین اثر آنها را پیشنهاد میکنیم. کتاب آبیترین چشم درحالیکه موریسون شام پسرش را میپخت، بر روی تکههای کاغذ نوشتهشده است. این کتاب در زمان فعالیت ویراستاری موریسون منتشر شد.
این رمان درباره دختر جوانی به اسم پکولا بریدلاو است که پس از رکود بزرگ و در لورِینِ اوهایو (زادگاه موریسون) بزرگ میشود. پکولا دائما بخاطر پوست تیرهاش مورد اذیت قرار میگیرد و باعث میشود که احساس کند زشت است و دوستداشتنی نیست؛ از این رو دعا میکند که معجزهای اتفاق بیفتد و صاحب چشمانی آبی شود که نشانه زیبایی یک آمریکایی سفیدپوست است. درنتیجه این آرزوی غیرممکن و آسیبی که از دیگران میخورد، زندگی پکولا رو به نابودی میرود.
«آبی ترین چشم» یک کتاب تراژیک با موضوع خصومت و رنج ناشی از معیارهای نژادی زیبایی است که بر افراد آسیبپذیر تحمیل شده است. موریسون این موضوع را به همراه موضوعاتی چون تجاوز در نثر شاعرانهاش میگنجاند و با انسانیتی ذاتی، لحن اثر خود را تنظیم میکند.
رمان دلبند اثر تونی موریسون به عنوان بهترین رمان او شناخته میشود چرا که برنده جایزه پولیتزر شده و واقعا اثری عالی است! این رمان با بازسازی صحنههای جنگ داخلی آمریکا، نگاهی شجاعانه به وحشت واقعی و آسیبهای روانی بردهداری میاندازد.
سِف (Sethe) یک برده فراری است که همچنان پس از گذشت هجده سال از فرارش از مزرعه به دلیل خاطراتش از آن زمان رنج میبرد. او که با دخترش در اوهایو زندگی میکند، به این باور میرسد که در خانهشان روحی بدخواه زندگی میکند که به اعتقاد او روح کودکش است که در باغ خانه و زیر سنگقبری با نشان «دلبر» آرام گرفته است.
این داستان ترسناک اما مهم در مورد عذاب وجدان و حس مادری، برگرفته از داستان واقعی و غمانگیز مارگارت گارنر است که زنی برده بود و به همراه دخترش در سال 1856 به ایالت آزاد اوهایو گریخت. در رمان دلبند، موریسون تجربیات دلخراش بیش از شصت میلیون آفریقایی آمریکایی مانند گارنر را بیان میکند که جنایات بردهداری را تحمل کردند.
در رقابت با کتاب دلبند، در رأی مردمی برای کسب عنوان «بهترین کتاب موریسون»، رمان قدیمیتری است که راه را برای آثار اصیل بعدی او هموار کرد. رمان «سرود سلیمان» یک شاهکار در سبک خود و با درک غنی موریسون از سنت رماننویسی آغشته شده است و افسانه، فانتزی و رئالیسم جادویی را با هم میآمیزد.
میلکمَن مرد سیاهپوستی است که در میشیگان در زمان رکود بزرگ زندگی میکند. وی در شهر راستبلت بزرگ شده و سپس در جستجوی ریشههای خانواده و گنج پنهانشان، شهر خود را به مقصد جنوب ترک میکند. این کتاب تصویری صریح و خردمندانه از یک جوان سیاهپوست است که با میراث خشونتآمیز خود دست و پنجه نرم میکند. این کتاب نه تنها مورد تحسین رئیس جمهور باراک اوباما قرار گرفت، بلکه اولین کتاب موریسون بود که برای کلوپ کتاب اپرا (یک پلتفرم بسیار بزرگ) انتخاب شد. از اینرو بسیار توصیه میشود.
بعد از سالها کار روزانه به عنوان ویراستار و تنها زندگی کردن با دخترش و در عین حال پرداختن به نویسندگی به عنوان شغل دوم، انتشار کتاب بچه قیری باعث شد که موریسون به عنوان یک نویسنده تمام وقت استخدام شود. راندوم هاوس درحالیکه ویراستار ماهر خود را از دست داده بود، یک نویسنده به دست آورده بود زیرا مورسیون از آن پس با نوشتن هفت کتاب دیگر به موفقیتی بیاندازه و ستایشی بینظیر رسید.
در مورد خود کتاب، بچه قیری داستانی بیزمان در مورد افراد سیاهپوست نگون بخت را برای مخاطبانش دوباره به تصویر میکشد. جَدین چایلدز یک مدل لباس بسیار زیبا است که حامی سفیدپوست و ثروتمندش از او در امر تحصیلات و پیوستن به جامعه نخبگان حمایت مالی کرده است. وی که یک آمریکایی سیاهپوست است و اکنون در اروپا زندگی میکند، یک دوستپسر سفیدپوست فرهیخته، دارای مدرک در رشته تاریخ هنر و کتی درست شده از پوست 90 فک دارد. سان یک سیاهپوست فراری است که به خدمت حامیان مالی جدین در میآید. او یک جنایتکار بیسواد خشن و زیبا است که هرچیزی که جدین از آن متنفر است و آرزو دارد را در وجودش دارد. موریسون از طریق این داستان به شدت به نژادپرستیِ ریشهدار در جامعه آمریکایی میپردازد و تفاوتها و شباهتهای ریز و سطحی را که مردم را در مقابل یکدیگر قرار میدهند (ارباب و خدمتکار، زن و مرد، سیاه و سفید) ترسیم میکند.
جاز دومین کتاب از کتابهای سهگانه موریسون در مورد تاریخ افراد آفریقایی-آمریکایی است که از نظر سبک و محیط از بقیه آثار او متمایز است و هرکس آن را خوانده باشد احتمالا تا حالا به طرفدار تونی موریسون تبدیل شده است.
در میان هیاهوی شهر هارلم دهه 1920 ، جاز داستان غمانگیز یک مثلث عشقی بین یک فروشنده قاتل که همسایه دیوار به دیوارشان است، همسر چشم سبز و متزلزل او، و معشوق نوجوانش، دورکاس، را روایت میکند. رمان با جنایتی آغاز میشود که توأم با عشق، خشم و خیانت است و نثر موریسون را با شور و هیجان سبک آهنگ جاز همراه میکند. موسیقی جاز نه تنها به رمان انرژی و گرما میبخشد، بلکه ساختار آن را نیز با دیدگاههای درحال تغییر و تصاویر مبهم که بداههگویی و چندآوایی بودن این ژانر را تداعی میکند، الهام میبخشد.
در منطقهای فقیر به اسم بلک میدوست و در محلهای به نام باتم، دو دختر جوان به اسمهای نِل و سولا دوستان صمیمی هستند. اگرچه آنها از رازها و رویاهای یکدیگر آگاه هستند، اما سرنوشت آنها را به دو زن بسیار متفاوت تبدیل میکند. نل که در یک خانواده محدود و پیرو سنتهای قدیمی بزرگ شده است، مستقیما بعد از اتمام دبیرستان ازدواج میکند و در همان شهر ساکن میشود. در حالی که سولا دوران کودکیاش را با مادربزرگ عجیب و مادر غیرقابل پیشبینیاش و مملو از بیثباتی طی میکند. سولا بلافاصله پس از مراسم عروسی نل از شهر ناپدید میشود. هنگامی که پس از غیبت مرموز دهساله به باتم باز میگردد، هیچکس حتی نل حاضر نیست به او اعتماد کند.
سولا نمونه بارز از جهانی است که از زنان قوی رنجیده است. مثل جامعهای که سعی میکند نیروهای سرکش را مهار کند زیرا در دام ترس گرفتار شده و محدود به قراردادهای اجتماعی است. با این حال، رمان موریسون علیرغم سخت و تلخ بودن، نشاط آور، پرشور، و به طرز دردناکی زنده است.
«آنها ابتدا به دختر سفیدپوست شلیک میکنند و با بقیه آنها وقت خود را پر کنند». اینها اولین جملات از کتاب بهشت اثر تونی موریسون هستند که آخرین کتاب از کتب سهگانه تاریخی اوست. این رمان یک مدیتیشن فراموشنشدنی در باب جنسیت، نژاد و مذهب است که با یک عمل خشونتآمیز و وحشتناک آغاز میشود و روایت آن مربوط به یک دهکده کاملا سیاهپوست و واقع اوکلاهاما به اسم روبی است.
این دهکده بر پایه ترس، درستکاری و قوانین اخلاقی سختگیرانه ساخته شده است و کاملا تحت سلطه خانوادههای بنیانگذار آن است؛ یعنی نوادگان بردههای آزاد شده که اصل و نسبشان به بیش از صد سال قبل برمیگردد. هنگامی که این جامعه مردسالار خود را در معرض تهدید از طرف شهری کاملا زنانه میبیند، سالها ظلم و ستم در آتش خشونت شعلهور میشود و 9 شهروند مرد رنج و خشم خود را بر سر چهار زن جوان خالی میکنند. موریسون در نثری بلندپروازانه نواری فراموش نشدنی از فولکلور، تاریخ و اسطوره میبافد؛ گذشته، حال و آینده.
رمان پایانی موریسون رئالیسم جادویی را با دیدگاه در حال تغییر جاز ترکیب کرده است و مضامینی مانند مضامین بیان شده در آبیترین چشم بیان میکند. این رمان ثابت میکند که او در طول زندگی حرفهای خود یک نویسنده قدرتمند باقی مانده است.
«خدا به کودک کمک کند» اولین کتاب تونی موریسون است داستان آن در زمان حاضر اتفاق میافتد و گفتگویی را پیشبینی کرده است که چندین سال بعد بر داستانهای سیاه تسلط پیدا کرد و آن رنگگرایی است. در مرکز رمان براید قرار دارد. زنی جوان، با اعتماد به نفس، و با پوستی زیبا که ابی مایل به سیاه است. او هر جا میرود سرها رو به سمت خود برمیگرداند. اما براید همیشه نمیدانست چگونه زیبایی خود را بپوشاند. در زمان کودکیاش، مادر با پوست روشنش به دلیل رنگ پوستش مسموم و او از عشق مادرش محروم شد.
حالا، در حالی که براید سعی میکند همسرش بوکر را دوست داشته باشد، میبیند که لحظات ناامیدی گذشتهاش هنوز او را رنج میدهند. تونی موریسون آسیبهایی را که بزرگسالان میتوانند به کودکان وارد کنند در این رمان تند و تیز و وحشیانه بیان میکند.
موریسون، که همیشه یک رویداد نویس بزرگ امریکاست، در کتاب یک بخشش دورانی از تجارت برده را بررسی میکند که به طور قابل توجهی کمتر از دهههای پایانی آن منشور شده است. از جمله آغاز آن در دههی هفدهم. داستان در ویرجیرنیا، در خانه یک تاجر انگلیسی هلندی به نام جیکوب اتفاق میافتد ، که میپذیرد به جای پرداخت بدهی ، بردهای را از صاحب مزرعه بپذیرد. فلورانس کوچک به خانه جیکوب وارد میشود و به همسرش ربکا، لینا، خدمتکار بومی امریکایی آنها، و نوپای کوچک میپیوندد . در میان این زنان، فلورانس به دنبال عشقی است که از مادر خود دریافت نکرد. او با سختیهای شدید محیط اطراف خود روبرو میشود، در حالی که وارک تلاش میکند تا مکانی برای خود در این ملت جدید بی قانون و خشن ایجاد کند. رمان «یک بخشش» بسیار زیبا و اساسی است که شما ار از قدرت داستان سرایی و شأن هدفش به وجد میآورد.
آخرین اثر او که قبل از مرگش منتشر شد ، منبع خودنگری ، خود تونی موریسون به زبان خودش است. این کتاب مجموعهای غنی از مهم ترین مقالات و سخنرانی های او است. این مجموعه غیر داستانی در سه بخش سازماندهی شده است و 4 دهه کار موریسون را در بر میگیرد. هر قسمت با یک مقدمه قدرتمند مشخص میشود: اول، دعایی سوزان برای مردگان حادثهی 11 سپتامبر. دوم، دربارهی مارتین لوتر کینگ جونیور و سوم، مداحی دلخراشی برای جیمز بالدوین. فراتر از مقدمهها ، او بازتابهای متحرکی را در مورد موضوعات مختلف از جمله توانمند سازی زنان ، ثروت ، هنرمند در جامعه و حضور موضوعات آفریقایی آمریکایی در ادبیات را ارائه میدهد. او همچنین به فرایند خلاقیت خود میاندیشد و مشهورترین رمانهای خود را با نگاهی انتقادی و دقیق بازبینی میکند. پس وقتی که بهترین رمانهای تونی موریسون را خواندید، این کتاب، کتابی عالی برای خواندن به شمار میآید.
زمانی که بیل کوزی ،مالک هتل، زنده بود، زنان زندگی او تقریبا هر کاری برای جلب توجه او انجام میدادند. عشق و بدبختی را به یک اندازه به او بخشیدند تا اینکه او را به قبر بردند. حتی در هنگام مرگ، تسلط کوزی بر این زنان قدرت خود را از دست نداده است. همسر، دختر، نوه، کارمند، معشوقه: هر یک از این صداها در رمان موریسون ادعای خشمگین خود را بر خاطره و دارایی بیل میافزیند. آنها به اجبار کنار هم قرار گرفتهاند اما در واقعیت نفرتی عمیق و تلخ آنها را از هم دور میکند. نفرتی چنان تلخ و عمیق که فقط مرگ میتواند آنها را از دستش آزاد کند.
با این حال ، این داستان زیرکانه و خندهدار در مورد چیزی بیش از یک اراده مورد مناقشه و احساسات تقسیم شده است. این یک اثر جسورانه و قدرتمند از یک داستاننویس چیره دست در مورد ماهیت خود عشق است. چیزی اشتها آور ، مالکانه ، همه جانبه، و عالی. رمان «عشق» سرشار از شخصیتها و درام است، اما با این حال با تمام ظرافت، حساسیت و بینش رمانهای قبلی تونی موریسون نوشته شده است.
فرانک مانی ، کهنه سرباز افریقایی امریکایی جوان جنگ کره ، به ایالات متحدهای برمیگردد که مملو از دامهای مرگبار برای یک مرد سیاهپوست بی احتیاط است. او مملو از انزجار و تحقیر فزاینده خود است، اما وقتی میشنود که خواهر کوچک عزیزش به شدت بیمار است، به سرعت احساس هدفمندی پیدا می کند. انها باهم به زادگاه کوچک خود در جورجیا باز میگردند و رازهای مدفون دوران کودکی خود را مرور میکنند و ریشه های احساس از هم پاشیده خود را کشف میکنند. موریسون با قدرتی فریبنده داستان این ادیسه امروزی را روایت میکند: مردی عمیقا گمشده و شکست خورده که میآموزد برای شفا دادن چه چیزی لازم است و در نتیجه هم شجاعت هم خانه خود را پیدا میکند. موریسون از سختیهای فرانک و خواهرش برای افشای آسیبهای تاریخی و نژاد پرستی دهه 1950 ، اثرات مخرب جنگ ، و تکنیکهای خودخواهانه صنعت پزشکی استفاده میکند.
خواستگاه دیگران کتابی پرطنین در مورد ادبیات و رنگ پوست است که بر اساس سنخرانیهای نورتون موریسون در سال 2016 در دانشگاه هاروارد است. با وجود ابنکه این کتاب کم حجم است، موریسون موضوع مهمی را مطرح میکند. نژاد پرستی چیست؟ و چرا اهمیت دارد؟ موریسون در جستجوی پاسخهایش ، پرسشهای حیاتی مرتبط با هویت را مطرح میکند و میپرسد چه چیزی انگیزه گرایش پایدار انسان به ابداع و تقویت مقولههای غیر انسانی است. موریسون به تاریخ و سیاست و همچنین خاطرات خود روی می اورد اما مهم تر از همه ، به ادبیات نگاه میکند. این کتابی است درباره امکانات و مسئولیتهای کلام مکتوب . او با کالبد شکافی اثار نویسندگان از ارنست همینگوی تا کامارا لی ، مفاهیم خلوص نژادی و روشهایی را که ادبیات رنگ پوست را در شخصیتپردازی و روایت بکار میبرد ، بررسی میکند. خوانندگان مشتاق رمانهای تونی موریسون از شنیدن این موضوع خوشحال خواهند شد که او همچنین اثار خود را مجددا بررسی میکند تا درباره نحوه بیان چیزها ، انچه که نادیده گرفته شده است، و دلیل بیان آنها، صحبت کند.
کتاب بازی در تاریکی که برای علاقمندان به رمانهای تونی موریسون (و همچنین دانشجویان ، دانش پژوهان و دوستداران ادبیات امریکا) چذاب است به تاثیری میپردازد که جامعهای نژاد پرستانه بر ادبیات امریکا در قرون 19 و 20 داشت . استدلال قانعکننده او این است که مضامین اصلی ازادی، فرد گرایی، مردانگی، و بیگناهی، و همچنین وسواس به تجسمهای جهنم، پاسخهایی به حضور دائم افریقاییها و جمعیت سیاهپوستی غیر ازاد بودند. موریسون از طریق بحثهای درخشانش در مورد نیروی سیاه که در ادبیات داستانی امریکایی اولیه نقش بسیار مهمی دارد – از جمله رمانهای بزرگان تمام دوران مانند پو ، ملویل و همینگوی – قول میدهد که روش خواندن ادبیات امریکایی را تغییر دهد.
حتی برخی از سرسختترین طرفداران تونی موریسون از کتابهای تصویری که او با پسرش اسلید نوشته است آگاه نیستند – اما آنها واقعا هدیهای به دنیای ادبیات کودکان هستند. کتابهای تصویری موریسون دیدگاههای سنتی استفاده شده در کتابهای کودکان را با گنجاندن شخصیتهای متنوع و غیر متعارف به چالش میکشد. به عنوان مثال، جعبه بزرگ درباره سه کودک است که کاملا معمولی نیستند. در نتیجه، والدینشان آنها را میفرستند تا در جعبههای بزرگ زندگی کنند و چیزهایی را برایشان میآورند میپبندارند بچه ها آرزوی آنها را دارند اما چیزی که آنها واقعا میخواهند آزادی است. اگرچه تصاویر نسخه واقعیتری از وقایع را به تصویر میکشند ، این داستان به لطف رئالیسم جادویی موریسون، اثری متفکرانه و پیچیده است. همانطور که موریسون عشق خود به نوشتن را با پسرش اسلید به اشتراک گذاشت، آخرین قسمت از این فهرست به شما این امکان را میدهد که داستانسرایی موریسون را با خوانندگان کوچک زندگی خود به اشتراک بگذارید.