انتخاب پنجاه کتاب برتر ژاپنی که تا به حال نوشته شده است، وظیفه‌ای خطیر به شمار میرود و ضرورتاً، به حذف تعداد بسیار زیادی از آثار ادبی بی‌نظیر می‌انجامد. هرچه باشد، ژاپن چند تن از بهترین نویسنده‌های جهان را، چه در گذشته و چه زمان حال، پرورش داده که هم در سبک‌های نویسندگی خود از ادبیات غربی الگوبرداری کرده و هم آنها را تحت‌تأثیر قرار داده‌اند. اما در ادامه، 50 کتاب معرفی میشوند که در کنار هم، نمایانگر تاریخچه غنی ادبیات ژاپن هستند.
این فهرست شامل رمان‌های کلاسیک، داستانهای تخیلی انقلابی معاصر، زندگینامه‌های خودنوشت، مجموعه‌های منحصربهفرد و تعدادی انگشت‌شمار از کتابهای مصور ژاپنی است. این کتاب‌ها با ترتیب مشخصی معرفی نشده‌اند. حال، کدام کتاب‌ها از نگاه شما، 10 اثر برتر محسوب میشوند؟ با ما همراه باشید.
1. داستان گنجی اثر موراساکی شی‌کی‌بو
چرا باید این کتاب را بخوانم؟ این داستان نقطه آغازی بر ادبیات ژاپن است.
موراساکی شی‌کی‌بو، زن نجیب‌زاده تحصیل‌کرده از دوران هی‌آن ژاپن، نویسنده رمانی است که به احتمال زیاد اولین رمان جهان محسوب می‌شود. به باور بسیاری، داستان گنجی، بهترین اثر ادبی در تاریخ ژاپن است، تا حدی که هنرمندان اوکی یوئه دوران ادو زندگی خود را وقف بازآفرینی‌های بصری صحنه‌هایی از رمان شی‌کی‌بو، از طریق نگارگری بر تخته‌های چوبی کرده‌اند (به داستان گنجی در هنر ژاپنی رجوع شود). داستان گنجی، داستان پسر امپراتوری است که از سمت ولیعهدی کنار گذاشته می‌شود. آثار کمی به اندازه این کتاب متمایز هستند.
2. من یک گربه هستم اثر ناتسومه سوسه‌کی
چرا باید این کتاب را بخوانم؟ این کتاب، داستانی از دوران میجی ژاپن، از زاویه دید حیوان خانگی محبوب ژاپنی‌ها است.
ژاپنی‌ها عاشق گربه‌های خانگی‌اند و کتاب من یک گربه هستم ناتسومه سوسه‌کی، قطعه‌ای طنزآمیز در توصیف این گربه‌سان پرافاده و محبوب ژاپن است. همچنین، این رمان که سوسه‌کی آن را در اوایل دهه 1900 نوشت، نمودی از پیوند نه چندان ساده شرق و غرب به‌وجود‌آمده در دوران میجی ژاپن است. این اثر از زاویه دید یک گربه، به عنوان نقش اول داستان تعریف می‌شود که در حالی که در محله پرسه می‌زند، به خبرچینی‌های ساکنان، دزدکی گوش میدهد، سوسه‌کی با این کتاب، اثر ادبی ژاپنی اصیلی را خلق کرده که به یقین در طول زمان ارزش خود را حفظ کرده است.
3. زنی با دامن بنفش اثر ناتسکو ایمامورا
چرا باید این کتاب را بخوانم؟ این کتاب اثر یکی از بهترین نویسندگان معاصر است که فعالیت ادبی او را وارد مرحله جدیدی کرده است.
زنی با دامن بنفش، از دیگر کتاب‌هایی است که توجه دقیقی به زندگی زنان بی‌خانمان در ژاپن مدرن دارد. این اثر، در عین بامزه‌بودن با لحنی جدی، به‌شدت تأمل‌برانگیز نیز است. روایتگر این کتاب، زنی با ژاکت زردرنگ است که داستان از طریق بیان افکار و برداشت‌های او پیش میرود. او علاقه‌ای بیش‌ازحد به زنی با دامن بنفش دارد. این داستان بر اساس کشش میان راوی و سوژه‌اش شکل گرفته است و ماجراهایی از سیاست‌های اجرایی و فشارهای ناشی از اصول اجتماعی چاشنی آن است. این نوآوری در سبک و نثرنویسی، به ایمامورا کمک کرد تا جایزه ارزشمند ادبی آکوتاگاوا را برای این کتاب، در سال 2019 از آن خود کند.
4. چرا می‌پرم اثر نائوکی هیگاشیدا
چرا باید این کتاب را بخوانم؟ این کتاب به بررسی بی‌مانندی از تجربه زندگی با اختلال اوتیسم غیرکلامی پرداخته است.
نائوکی هیگاشیدا در کتاب دلیل پریدنم، که درباره دورانی از زندگی خود او به عنوان پسری 13ساله با اختلال اوتیسم غیرکلامی است، اطلاعات ژرفی در رابطه با ذهن افراد مبتلا به این اختلال در اختیار قرار میدهد. هیگاشیدا یاد گرفت که با استفاده از « صفحه کلیدی مقوایی»، افکار، احساسات و توانمندی هیجانی خود را با دیگران در میان بگذارد که در این داستان غم انگیز، درباره آن توضیح داده می‌شود. این اثر، تلاش‌های ذهنی فرد مبتلا به اوتیسم را بررسی میکند. ترجمه دیوید میشل و همسر او، کی. ای یوشیدا از این کتاب، بسیار تأثربرانگیز است، چرا که داستان هیگاشیدا، این فرصت را برای آنها فراهم کرد تا فرزند مبتلا به اوتیسم خود را به شکلی بی‌سابقه درک کنند.
5. سرزمین برف اثر یاسوناری کاواباتا
چرا باید این کتاب را بخوانم؟ این کتاب، از لحاظ زیبایی‌شناسی، بهترین و تحسینبرانگیزترین رمان ژاپنی محسوب می‌شود.
یاسوناری کاواباتا، برنده جایزه نوبل، یکی از محبوبترین و تحسینبرانگیزترین رمان‌نویسهای ژاپن محسوب می‌شود. او با حس زیبایی‌شناسی و مهارتی چشمگیر در استفاده از کلمات، برخی از دلنشین‌ترین رمان‌هایی که تابه حال نگاشته شده را به قلم درآورده است. با وجود مشاجره‌ای تمام‌نشدنی بر سر بهترین اثر او، سرزمین برفی، همان اثری است که به عالی‌ترین شکل، حس زیبایی‌شناسی و علاقه شدید او به هنر و زیبایی را نشان میدهد. سرزمین برفی، داستان عاشقانه میان مردی از توکیو و رقاصه‌ای ژاپنی است که در چشمه‌های آب گرم کوهستانی زندگی و کار میکند. این داستان، غم‌انگیز، بیپیرایه و بالقوه خارق‌العاده است.
6. فریاد خاموش اثر کنزابورو اوئه
چرا باید این کتاب را بخوانم؟ اوئه، جدال‌های خانوادگی را در ژاپن قرن بیستم به تصویر می‌کشد.
کنزابورو اوئه، یکی دیگر از برندگان جایزه نوبل ژاپن است و کتابهای او اغلب، درباره مسائل خصوصی خانوادگی هستند. با وجود اشاره مختصری به امور سیاسی، تمرکز عمده این اثر بر مشکلات زندگی خانوادگی است. فریاد خاموش، فرهیخته‌ترین و پخته‌ترین نمونه کاری این نویسنده در زمینه این موضوع است. فریاد خاموش، داستان زندگی دو برادر در دهه 60 را تعریف میکند که به دهکده دوران کودکی‌شان بازگشته‌اند. یکی از آنها از توکیو و دیگری از آمریکا به آنجا آمده است. هر دو آنها تجربه‌ها و باورهایی نوظهوری دارند که با خود به زادگاهشان آورده‌اند، زادگاهی که به واسطه جریان‌های نوگرایی درحال تغییر است. این کتاب درباره تغییر، چه در سطح فردی و چه ملی است؛ رمانی بی‌رحم و خشن و در عین حال اثری کاملاً برجسته.
7. کوکورو اثر ناتسومه سوسه‌کی
ناتسومه سوسه‌کی، تا به امروز، محبوبترین رماننویس ژاپن بوده است.
اگرچه داستان گنجی، پرآواز‌ه‌ترین رمان ژاپن محسوب می‌شود، اما بدون شک، ناتسومه سوسه‌کی، محبوبترین نویسنده این کشور است. این رماننویس اعجاب‌انگیز، چندین کتاب ارزشمند را نوشته است، اما به یقین، بهترین اثر او کوکورو (قلب) است. او در این رمان، که در جایی میان شهرهای کاماکورا و توکیو اتفاق می‌افتد، در سه بخش، رابطه میان مرد جوان و تأثیرپذیر و استاد موردستایش او را به تصویر می‌کشد. در این کتاب، زاویه دید در میانه داستان تغییر می‌یابد که باعث به‌وجودآمدن چشم‌اندازی تأثیرگذار، دقیق و شفاف از سه‌جهت، در رابطه با این مردها و رابطه‌شان می‌شود. برای اطلاعات بیشتر، 20 نویسنده ژاپنی برتر در کل تاریخ را مشاهده کنید.
8. راشومون از ریونوسوکه آکوتاگاوا
چرا باید این کتاب را بخوانم؟ این کتاب، داستانی کوتاه است که به افتخارات و نبرد مردم ژاپن برای زنده‌ماندن می‌پردازد.
راشومون از نام ورودی مخروبه شهر کیوتو جنوبی اقتباس شده (که خود، نامش از نمایشنامه‌های کلاسیک معروف ژاپنی گرفته شده است). داستان کوتاه آکوتاگاوا، ماجرای خدمتکاری را نقل میکند که خود را در راشومون مخروبه می‌باید، درحالیکه در انتخاب میان تلف‌شدن از گرسنگی و نبرد برای زنده‌ماندن در تقلا است، تا اینکه زنی مسن را ملاقات میکند که انتخاب خود را کرده است. این داستان را، که اغلب به صورت بخشی از یک مجموعه فروخته می‌شود، همان آکوتاگاوایی نوشته است که معتبرترین جایزه ادبی ژاپن، نام خود را از او گرفته است.
9. دیگر انسان نیست از اوسامو دازای
چرا باید این کتاب را بخوانم؟ این کتاب، داستانی است که تا حدودی به شیوه زندگینامه خودنوشت نوشته شده است و یکی از برترین و در عین حال، آشفته‌ترین نویسندگان دوران میجی آن را به رشته تحریر درآورده است.
ایده تضاد میان زندگی سنتی با غرب‌زدگی، موضوع مشترک ادبیات ژاپن در قرن بیستم بود و کتاب دیگر انسان نیست، به گونه‌ای جاویدان به آن می‌پردازد که آن را به یکی از پرفروشترین رمان‌های ژاپن تا این زمان تبدیل کرده است. این اثر، که از طریق دفتر خاطرات نقش اول داستان، اوبا یوزو (که تا حدود زیادی نسخه همانند خود نویسنده است) بازگو می‌شود، شخصیتی آشفته را به تصویر می‌کشد که پشت نقاب یک دلقک پنهان شده، در حالی که در نبرد با اهریمن‌های درونی خودش است. این آخرین شاهکار از دازای، با کنار هم قراردادن ماهرانه وسعت یأس روانشناختی و لحظاتی ناپایدار از ارتباط که زندگی را قابل ادامه‌دادن میکند، تا مدت‌ها در خاطر باقی خواهد ماند.
10. کتاب پنج حلقه اثر میاموتو موساشی
چرا باید این کتاب را بخوانم؟ این کتاب، شیوه‌نامه‌ای برای جنگجویان بوده که یکی از بزرگترین جنگجویان ژاپن آن را نوشته است.
در سال 1643، با ابهت‌ترین سامورایی ژاپن، پس از پیروزی در 61 جنگ تن‌به‌تن، در گوشه‌ای حزن‌انگیز از یک غار کنج عزلت گزید و کتاب پنج حلقه را نوشت که رساله‌ای کاوشگرانه در زمینه شمشیربازی، راهبردهای جنگی و برتری ذهن بر جسم است. نوشته واضح و مختصر او، جام مقدسی در میان مطالب مربوط به هنرهای رزمی به شمار میرود و همچنان، بعد از گذشت حدود 400 سال، متخصصان امر از آن استفاده می‌کنند. آموزش‌های بنیادی این کتاب درباره کنترل نفس و تلاش فراوان، آنقدر معتبر هستند که بسیاری از آنها را انسان‌هایی از هر قشری از جامعه مدرن نیز منطقی دانسته و به کار می‌برند.
11. سینه و تخم‌مرغ از میه‌کو کاواکامی
چرا باید این کتاب را بخوانم؟ این کتاب، رمانی پرفروش درباره فداکاری مادرانه و آزادی است.
سینه و تخم‌مرغ، با تقسیم‌شدن به دو بخش، زندگی راوی داستان، یعنی ناتسوکو را در سناریوهایی طولانی به فاصله هشت سال دنبال میکند. ناتسوکو، رمان‌نویسی است که آرزوی بچه دارشدن دارد، اما از رابطه جنسی گریزان است و در نتیجه، تصمیم به انجام کاری می‌گیرد که به طور کلی، برای زن‌های مجرد ژاپنی ممنوع است؛ یعنی لقاح مصنوعی. این کتاب، تحلیلی تندوتیز بر کشمکش‌هایی است که زنان طبقه کارگر در ژاپن با آن مواجه بوده‌اند که کاواکامی، تنها با گویش خشن اوزاکایی خود، که همواره در نوشته‌هایش نمایان است، آن را اغراق‌آمیز نشان داده است.
12. داستان هیکه اثری از چند نویسنده
چرا باید این کتاب را بخوانم؟ این داستان، پدر همه داستانهای سامورایی محسوب می‌شود.
داستان هیکه، که اغلب با داستان ایلیاد اثر هومر مقایسه می‌شود، داستانی حماسی در ادبیات ژاپن و به دنبال آن، در تمام جهان محسوب می‌شود. این اثر، بر مبنای اشعار و داستانهای قرن چهاردهم تدوین شده که زاییده آداب داستان‌سرایی شفاهی بوده‌اند. این کتاب که جریان مبارزه میان هیکه کبیر و قبیله گنجی را به تصویر می‌کشد، درمورد بزرگترین نبردها، درگیرهای میان زمین‌داران ژاپنی، گرفتارهای عوام و رابطه متقابل روحانیت و جنگ است. داستان هیکه، اثر کلاسیکی جاویدان است که هر دانشجوی رشته تاریخ باستانی ژاپن باید آن را مطالعه کند.
13. جاده‌ای باریک به ژرفای شمال از ماتسوئو باشو
چرا باید این کتاب را بخوانم؟ این مجموعه شعر تداعی‌کننده آرامش منحصربهفرد و زیبایی چشمگیر زندگی روستایی در ژاپن است.
این اثر، ترکیبی از نثر و نظم است که از عمده‌ترین دیوان‌های اشعار در دوران ادو ژاپن محسوب می‌شود. جاده‌ای باریک به ژرفای شمال اثر باشو، درباره سفر این نویسنده و همسفرانش به خارج از توکیو (یا ادو، آنچنانکه در آن زمان شناخته می‌شد) و به مقصد روستایی بکر در شمال است. این اثر، سیاحتی زیبا و توصیفی در شگفتی‌های طبیعت دوران ادو ژاپن است. این اثر در میان تمامی آثار ادبی ژاپنی موجود، بی‌همتاست.
14. دریانوردی که از چشم دریا افتاد از یوکیو میشیما
چرا باید این کتاب را بخوانم: این کتاب، داستانی بحث‌انگیز، اثر چهره‌ای مرموز در ادبیات کشور ژاپن است.
بدون اغراق می‌توان گفت که یوکیو کیشیما، چهره‌ای بحث‌انگیز است. اگرچه او از هر جهت او فاشیستی تمام‌عیار بوده که پس از کودتایی ناموفق، دست به خودکشی می‌زند، اما آثار ادبی تأمل‌برانگیزی را نیز در اختیار ما قرار داد که نه تنها به ما اجازه درک افکار و اهریمن‌های درونی او را داده، بلکه در آگاهی ما از مدرن‌سازی دگرگون‌کننده قرن بیستم ژاپن نیز مؤثر بوده است. متمایزترین اثر او، دریانوردی که از چشم دریا افتاد است: داستانی استعاره‌ای در رابطه با پسری جوان که علاقه وافری به نامزد جدید مادر خود پیدا میکند. این مرد، دریانوردی مورداحترام پسرک است، تا زمانی که عشق را به آزادی بی‌حدومرز ترجیح میدهد و پسرک آن را خیانت می‌پندارد. این داستان سرشار از کنایه‌های سنگین سیاسی بوده و یکی از مهمترین آثار ادبی مردم ژاپن است.
15. خواهران ماکیئوکا اثر جون‌ایچیرو تانیزاکی
چرا باید این کتاب را بخوانم: این کتاب، نگاهی اجمالی اما بی‌مانند به دنیای روبه‌زوال نجیب‌زادگان ژاپنی در دوران پس از جنگ اوزاکا دارد.
شاید نزدیک‌ترین قلم ژاپنی به سبک رمان‌نویسی جین آستن را بتوان در خواهران ماکیئوکا از تانیزاکی پیدا کرد که مهمترین اثر ادبی این نویسنده محسوب می‌شود. این کتاب، داستان خانواده‌ای ثروتمند از میان نجیب‌زادگان اوزاکا در برهه‌ای مهم از قرن بیستم را روایت میکند، در زمانی که این طبقه خاص رو به زوال بوده و به تدریج به باد فراموشی سپرده می‌شدند. در همین راستا، این داستان از زمینه و زیبایی‌شناسی مشابه کتاب دانتون ابی برخوردار است. تا به امروز، این کتاب به عنوان یکی از برترین آثار ادبیات کلاسیک ژاپن به شمار میرود و نقطه عطفی را در تاریخ ثبت کرده که قابل تکرار نیست.
16. سرگذشت پرنده کوکی از هاروکی موراکامی
چرا باید این کتاب را بخوانم: این کتاب متعلق به محبوبترین نویسنده مدرن در بهترین دوران نویسندگی‌اش است.
هاروکی موراکامی، بی‌تردید، محبوبترین رماننویس ژاپنی در قید حیات است، که اغلب گمان میرود که برنده جایزه نوبل شود، اما تاکنون، این جایزه نصیبش نشده است. موراکامی دارای فهرست بلندی از آثار است که بیشتر آنها فراواقعی بوده و به موضوع‌ها و نمادهای تکراری خود شهرت دارند. سرگذشت پرنده کوکی، مهمترین اثر ادبی موراکامی است. این رمان، به بهترین شکل، موضوعات و نمادهای او را به نمایش می‌گذارد؛ با آهنگ کلامی بی‌عیب‌و‌نقص، به داستانی از اضطراب‌ها و بحران‌های وجودی می‌پردازد که با هدف مفرح و هیجان‌انگیزکردن خواندنش، آن را در لفافه‌ای از سناریوهای فراواقعی و غیرممکن پوشانده است.
17. یک مسئله شخصی از کنزابورو اوئه
چرا باید این کتاب را بخوانم: این اثر، دریچه‌ای به سوی زندگی نابسامان کنزابورو اوئه است.
یک مسئله شخصی، داستانی با نثر شاعرانه است که کنزابورو اوئه آن را تا حدودی به صورت زندگینامه خودنوشت نوشته است. این کتاب، داستان بیرد را روایت میکند که شخصی تیزهوش است و روابط زناشویی ناموفقش، پس از آنکه همسرش کودکی با آسیب مغزی به دنیا می‌آورد، دچار آشفتگی بیشتری می‌شود. این کتاب، با بررسی ارتباط میان اوئه با فرزند ناتوانش و جدال او با احساس شرم و پشیمانی، قلمروهای ناخوشایندی از روان بشر را لمس میکند. در پس زمینه این داستان نیز، ژاپن همچنان درحال جبران ویرانی‌های باقی‌مانده از جنگ جهانی دوم است.
18. لرزانگر از ماری آکاساکا
چرا باید این کتاب را بخوانم: این کتاب یکی از تأثیرگذارترین مطالعات در حوزه سلامت روان در میان افسانه‌های مدرن ژاپنی است.
خبرنگاری گرفتار، تلاطم‌های زمستانی شهرهای بندری ژاپن و داستانی از واقعیت‌گریزی و اشتیاق، ترکیب بی‌قاعده این اثر گیرای ماری آلاسکا را تشکیل می‌دهند. نقش اول داستان، ری هایاکاوا ، در سفری رایگان در میان شمال ژاپن، با راننده کامیونی همراه می‌شود تا بر اهریمن‌های «لرزاننده» خود تأثیر گذاشته و انسانیت خود را بازیابد. نتیجه سفر او بررسی سلامت روان است که به شیوه بیان افکار و برداشت‌ها، در کتاب مطرح شده و آن را لایق جایگاهش در میان برجسته‌ترین افسانه‌های مدرن ژاپنی کرده است.
19. نبرد سلطنتی از کوشان تاکامی
چرا باید این کتاب را بخوانم: این کتاب، سبک ژاپنی از کتاب «عطش مبارزه» است.
نبرد سلطنتی، داستانی مهیج، با صحنه‌های خونریزی و نبردهای تا سر حد مرگ بسیاری است که زندگی طبقه‌ای از بچه‌های دبیرستانی فرستاده‌شده به جزیره‌ای نزدیک به ساحل، که زمانی ژاپن بود را روایت میکند. بهترین توصیف برای این رمان حجیم با بیشتر از 600 صفحه، که بعدها فیلمی هم از روی آن با همین اسم درباره تاکشی کیتانو ساخته شد، این است که ترکیبی از کتاب عطش مبارزه با انیمه ژاپنی خشونت‌آمیز از سرزمینی ویران و پر از استبداد است. حاصل این کیمیاگری عجیبوغریب، کتابی است که شما را به هنگام دنبال‌کردن نبردهای برای بقای شخصیت‌های مبارز داستان، تماماً گوش‌به‌زنگ نگاه می‌دارد. اما آنچه که اثر تاکامی را به چیزی فراتر از داستانی که صرفاً به خاطر خشن و شوک‌آوربودنش شهرت دارد، تبدیل کرده است، پیشینه‌های کاملاً ملموس و دقیق شخصیت‌های اصلی است که به نوبه خود، علت تمایل داشتن یا نداشتن آنها به انجام بازی را توضیح میدهد.
20. شبی در راه‌آهن از کن‌جی میازاوا
چرا باید این کتاب را بخوانم: این اثر مجموعهای خارق‌العاده از یکی از محبوبترین نویسندگان ژاپن است.
شبی در راه‌آهن کهکشانی، که در اوایل قرن بیستم نوشته شده، داستانی تخیلی درباره سفر به کهکشان راه شیری است کهبه پیش از دوران تولیکن (نویسنده انگلیسی) تعلق دارد. این اثر را میازاوا به خاطر عشق به ستاره‌ها خلق کرد. این مجموعه از داستانها که درون‌مایه آنها به خاطر داشتن موضوعاتی درباره کیهان و وجود اولیه، با یکدیگر مرتبطند، تداعی‌کننده پیوند مردم ژاپن با طبیعت است. معروفترین داستان، که نام آن هم شبی در راه‌آهن کهکشانی است، سبکی شبیه رمان‌های استیون کینگ دارد (جدای از صحنه‌های خشونت‌آمیز) و قدرت شکست‌ناپذیر دوستی‌های دوران کودکی را به تصویر می‌کشد.
21. ورطه از ناتسوئو کرینو
چرا باید این کتاب را بخوانم؟ این کتاب، داستانی کوبنده و ناخوشایند در حیطه فمینیسم در کشور ژاپن است.
ناتسوئو کرینو یکی از برترین نویسندگان فمینیست ژاپنی، یا شاید بزرگترین آنها است. با وجود آنکه او آثاری در سبک‌ها و ژانرهای مختلف خلق کرده، ورطه کتابی است که بهتر از سایرین، خشم و غم او را به نمایش می‌گذارد. این اثر، داستان کارگر کارخانه‌ای را روایت میکند که دست آخر با کمی شجاعت بیشتر، شوهر خود را به قتل می‌رساند و از همکاران زنش برای سرپوش‌گذاشتن بر این قتل کمک می‌خواهد. این اثر، داستانی مهیج است که هیجان آن به طور مداوم، از میان صدها نوشته و صفحات کاملاً فشرده بیشتر می‌شود.
22. کتاب بالش از سی شوناگون
چرا باید این کتاب را بخوانم: این اثر، مجموعهای از یادداشت‌های بسیار هوشمندانه، سرگرم‌کننده و منحصربهفرد درباره زندگی امپراتوری در بیش از هزار سال قبل است.
کتاب بالش در جهان مانندی ندارد. سی شوناگون ندیمه‌ای در دربار بود و در طول حضورش در دربار امپراتوری هی‌آن، تألیفات، حکایت‌ها و حتی اشعار زیادی را در رابطه با افراد و رخدادهای دربار امپراتوری نوشته است. بالش، اطلاعاتی سرگرم‌کننده و آگاهی‌بخش از زندگی قدرتمندترین افراد ژاپن در بیش از هزار سال قبل در دسترس قرار میدهد. این اثر کاملاً بی‌همتا و جذاب، منحصراً از زاویه دید جنس مؤنث نگاشته شده است.
23. خدمتکار و پروفسور از یوکو اوگاوا
چرا باید این کتاب را بخوانم: در این کتاب، داستان منحصربه فردی از عشق وجود دارد که صرفاً داستانی عاشقانه نیست.
یوکو اوگاوا یکی از گرانقدرترین نویسندگان مدرن ژاپن است و کتابهای زیادی در ژانرهای مختلف نوشته است، اما بی‌تردید، ملموس‌ترین و از لحاظ عاطفی، اثرگذارترین رمان او، خدمتکار و پروفسور است. این کتاب، داستان ریاضیدان نابغه سالخورده‌ای را روایت میکند که در حال حاضر، حافظه‌ای ناپایدار دارد. جدیدترین خدمتکار او، که راوی داستان است، پیوندی منحصربهفرد و پایدار با او ایجاد میکند و حتی این ریاضیدان، رابطه‌ای پدرانه با پسر نوجوان خدمتکار برقرار میکند. رمان‌های کمی از لحاظ زیبایی به پای این رمان میرسند.
24. قلمرو نور از یوکو تسوشیما
چرا باید این کتاب را بخوانم: این کتاب، یکی از آرامش‌بخش‌ترین و ملایم‌ترین رمان‌های هنری است که تابه‌حال نوشته شده است.
زنی جوان از شوهرش جدا شده و درحال حاضر، با دختر دو ساله خود در آپارتمانی تازه زندگی میکند. سرتاسر این آپارتمان را روشنایی طبیعی در بر گرفته است. این رمان کوتاه و زیبا، داستان این زن را در در طی دوازده ماه پس از جدایی از همسرش نشان میدهد. قلمرو نور، این موضوع را که او بدون همسرش چگونه آدمی می‌شود، بررسی میکند: تصمیماتی که می‌گیرد و چگونگی واکنش نشان‌دادن او به جهان اطرافش. این کتاب، داستانی کوتاه، آرام و ملایم از امیدواری و غمگینی است.
25. زن فروشنده از سایاکا موراتا
چرا باید این کتاب را بخوانم؟ موراتا تصویری از طبقه کارگر در قرن 21ام ژاپن را به نمایش می‌گذارد.
رمان‌های معدودی با اهمیت سیاسی و اجتماعی یکسان با رمان زن فروشنده وجود دارند. این رمان به علت بررسی منحصربه‌فردش از وضعیت زندگی کارگری در ژاپن، در سراسر جهان خبرساز شد. زن فروشنده، زندگی فروشنده مغازه‌ای را روایت میکند که برای 18 سال پیاپی در این شغل، مشغول به کار بوده و کاملاً از آنچه که در زندگی دارد، خرسند است. این اثر، کتابی است در زمینه انتظارات، نردبان‌های ترقی حرفهای و فشارهای اجتماعی. این اثر، کتابی کنایه‌آمیز، نیشدار و زهرآگین است که با خشونتی پنهان نوشته شده است، چیزی که آن را هیجانانگیز و اعتیادآور میکند. زن فروشنده، نمونه‌ای حقیقی از سبک کلاسیک مدرن است.
26. حلقه از کوجی سوزوکی
چرا باید این کتاب را بخوانم: این کتاب، منبع سری فیلم‌های سینمایی ترسناک معروفی است که با همین نام ساخته شده‌اند.
احتمالاً، کتاب حلقه بیشتر به ۲ فیلم ترسناکی که از آن اقتباس شده است، شناخته می‌شود: فیلم حلقه ژاپنی (1998) و فیلم حلقه، نمونه موفق هالیوودی که بعد از آن در سال 2002 ساخته شد. وحشت، هیجان کلیدی است که در جای جای داستان سوزوکی حس می‌شود. این داستان درباره نوار ویدئویی کوتاهی است که به افرادی که آن را تماشا می‌کنند، هشدار میدهد که در عرض یک هفته خواهند مرد. آساکاوا، خبرنگاری پرکار، از توکیو به شهر کوهستانی آرام ایزو میرود تا پرده از راز این ویدئو بردارد.
27. ژاپن گمشده از الکس کر
چرا باید این کتاب را بخوانم: این کتاب، ستایش‌نامه‌ای دلنشین در وصف فرهنگ سنتی مردم ژاپن است.
اندکی بعد از آنکه الکس کر در دهه 1970 به ژاپن مهاجرت کرد، زندگی‌اش را به عنوان حکیمی تنها در خانه‌ای کاهگلی در میان کوه‌های دیار توکوشیما آغاز کرد. کر، همین جذابیت رؤیایی در دوران پیش از صنعتی شدن ژاپن و میراث هنری آن را در ژاپن گمشده به تصویر کشیده است. این اثر که در واقع، نویسنده دوزبانه‌ای آمریکایی آن را نوشته است، در عین حال که ادای دینی به فرهنگ سنتی ژاپن است، تحولات مدرن‌گرایی را هم که به کاهش این فرهنگ انجامیده، بررسی میکند. کر در این کتاب، تقریباً درباره همه‌چیز، حتی تئاتر کابوکی و نمایش عروسکی بونراکو صحبت میکند که او را به اولین برنده غیرژاپنی جایزه ارزشمند ادبی شینچو گاکوگی تبدیل کرده است.
28. تایکو: رمانی حماسی از جنگ و عزت در دوران نظام ارباب- رعیتی ژاپن اثر ایجی یوشیکاوا
چرا باید این کتاب را بخوانم: این کتاب، روایتی ماهرانه از یکی از خونبارترین و سرنوشت‌سازترین دوران تاریخ ژاپن است.
دوران سن‌گوکو ژاپن (1415- 1603) در دهه‌های آخر قرن شانزدهم خاتمه یافت؛ همان زمانی که سه جنگسالار، متعاقباً در تلاش برای متحدسازی کشوری بودند که مدتی طولانی، غرق در جنگی سخت بود. تلاش ادا نوبوناگا، تویوتومی هیدیوشی و سپس توکوگاوا ایه‌یاسو برای متحدسازی ژاپن تحت عنوان یک پرچم، آنها را همواره درگیر نبرد بر سر قدرت، توطئه‌های پنهان، شورش‌های خونین و نبردهای تاریخ‌ساز می‌کرد. کتاب تایکو از ایجی یوشیکاوا، روایتگری صریح و مبالغه‌آمیز از این برهه از تاریخی است که می‌توانست سرنوشت ژاپن را برای همیشه دگرگون کند.
29. هفت سامورایی و سایر فیلم‌نامه‌ها اثر آکیرا کوروساوا
چرا باید این کتاب را بخوانم: این اثر شامل سه فیلم‌نامه از بزرگترین نویسنده سینمایی ژاپن است.
فیلم‌سازان کمی در میان بزرگان سینمای جهان توانسته‌اند به جایگاه بلند آکیرا کوروساوا دست یابند، فیلم‌ساز نوآوری که راشومون، یوجیمبو و هفت سامورایی را برایمان به ارمغان آورده و به عنوان الهام‌بخش اصلی فیلم‌های وسترن اسپاگتی مشهور شناخته می‌شود که سرتاسر سینمای هالیوود دهه 1960 را از آن خود کرده بود. در این مجموعه که جاپانی‌فیل دونالد ریچی بزرگ آنها را ترجمه کرده است، سه اثر کوروساوا که جاودان‌ترین آثارش هستند، وجود دارد: زیستن (1953)، داستانی به سبک همینگوی در مورد کارمندی دولتی که در حال کنار آمدن با مرگ است؛ تاج و تخت خونی الهام گرفته از نمایشنامه مکبث شکسپیر (1957)؛ و به احتمال قوی، برترین آنها، هفت سامورایی (1954).
30. ارواح اثر میوکی میابی
چرا باید این کتاب را بخوانم: این کتاب درباره عوامل ماوراء‌الطبیعی است که دوران ادو ژاپن را تحت‌تأثیر قرار داده بود.
از آیین شینتو گرفته تا کایدان (افسانه قومی-اجدادی درباره شبح)، فرهنگ ژاپنی هیچگاه با مسائل ماوراء‌الطبیعی غریبه نبوده و کتاب ارواح میوکی میابی نیز اثباتی بر این حقیقت است. او با ترکیب خبرنگاری و پژوهش‌های جامع تاریخی با مقداری خیال‌پردازی هولناک، به بررسی باورهای ماوراء‌الطبیعی آن زمان، از طریق مجموعهای از داستانها می‌پردازد؛ داستان‌هایی که در عین تمرکز بر زندگی شخصیت‌های داستان، به حالوهوای مرگی که احاطه‌شان کرده نیز می‌پردازد.
31. حالوهوای عجیب در توکیو اثر هیرومی کاواکامی
چرا باید این کتاب را بخوانم: این کتاب، یکی از جذاب‌ترین داستانهای عاشقانه ژاپن است.
هیرومی کاواکامی عادت به نوشتن درباره شخصیت‌های فوق‌العاده ملموس برای همه سنین دارد. او بهتر از اغلب نویسندگان دیگر، عشق و دوستی را می‌فهمد و این موضوع، در کتاب حالوهوای عجیب در توکیو به بهترین شکل نشان داده شده است. این رمان، عاشقانه‌ای نوظهور را در میان زن کارمندی سی‌و‌خرده‌ای ساله با معلم سالخورده ژاپنی، که زمانی استاد خود او بوده است، روایت میکند. این داستان، به صورت استعاره‌ای به بررسی پیوند میان ژاپن سنتی و توکیو پسا-جنگ تلفیق‌شده با جهان نو می‌پردازد و یکی از شیرین‌ترین و پرعطوفت‌ترین رمان‌هایی است که در تمام زندگیتان خواهید خواند.
32. سکوت اثر شوساکو اندو
چرا باید این کتاب را بخوانم: این کتاب از یکی از معدود نویسندگان مسیحی ژاپن است که دیدگاهی کاملاً منحصربهفرد درباره مذهب و سیاست‌های بین‌المللی ارائه میدهد.
کشور ژاپن با مذهب‌های بیگانه رابطه‌ای پیچیده و بی‌رحمانه داشته، اما با وجود این، جمعیت کوچکی از مسیحیان و کاتولیک‌ها را در خود جای داده است. یکی از معروفترین کاتولیک‌های ژاپن، شوساکو اندو است که رمان سکوت را با الهام‌گیری از وقایع و مردم جهان واقعی به رشته تحریر درآورده است. این رمان چنان تأثیری در دنیا داشت که مارتین اسکورسیزی، فیلم تحسین‌شده خود را از روی آن ساخت. رمان سکوت، درباره شورش شیمابارا معروف در سال 1637 است که طی آن، گروهی از دهقانان کاتولیک، پس از آنکه ارباب‌شان قوانین ضدمسیحی بی‌رحمانه‌ای در قلمرو خود وضع میکند، علیه او دست به قیام می‌زنند.
33. ایستگاه اوئنو توکیو اثر یو میری
چرا باید این کتاب را بخوانم: این کتاب، داستانی تلخ و سوسیالیتی از مردم فراموش‌شده ژاپن قرن بیستم است.
یو میری نویسنده ژاپنی با اصل و نسب کره‌ای است که بی‌شک، یکی از صریح‌ترین و بااعتمادبه‌نفس‌ترین نویسندگان سیاسی ژاپن محسوب می‌شود. او که اخیراً در فوکوشیما ساکن است، به بازسازی جامعه هنری پس از فاجعه هسته‌ای سال 2011 کمک کرده است. رمان ایستگاه اوئنو توکیو او یکی از کوبنده‌ترین و کنایه‌آمیزترین رمان‌های سیاسی بوده که در ژاپن منتشر شده است. راوی این داستان، روح مرد کارگری است که در پارک اوئنو، در آوارگی، از دنیا میرود، این درحالی است که زندگی خودش را وقف ایجاد نمای شهری مدرن توکیو در قرن بیستم کرده بود. او که روز تولدش با امپراتور یکی است، از آن همه خوش‌اقبالی بی‌نصیب مانده و در گمنامی جان داده است. این داستان سوسیالیستی درباره گرفتاری‌های طبقه کارگر، اثری سرشار از نبوغ به شمار میرود.
34. سال‌های انتظار اثر فومیکو انچی
چرا باید این کتاب را بخوانم: این کتاب، داستانی گرانمایه از دلشکستگی و مسئولیت در توکیو پس از دوران ادو و قبل از جنگ است.
سال‌های انتظار اثری کلاسیک در ادبیات ژاپن است که داستان همسر مرد سیاستمداری را روایت میکند، همسری که موظف است به توکیو برود و از میان رقاصه‌های ژاپنی، معشوقه‌ای جدید برای شوهرش انتخاب کند. این کتاب، مفهوم مسئولیت در هر دو عرصه سیاسی و خانوادگی را بررسی میکند. داستانی اندوهبار که رنگ و بویی از سختی و تاوانی دارد که برای آنچه از ما انتظار میرود، می‌پردازیم.
35. آبی تقریباً شفاف اثر ریو موراکامی
چرا باید این کتاب را بخوانم: این اثر، نشانه‌ای از نبوغ ذاتی بی پرده‌ترین و بی‌رحمترین رماننویس مدرن ژاپنی است.
ریو موراکامی اغلب با نویسنده دیگری که نام فامیلی‌اش با او یکی است، اشتباه گرفته می‌شود، باوجود این، ریو موراکامی نویسنده‌ای است که آثارش، در بیشتر موارد، از نواحی چرکین ناآشکار توکیو که درست زیر خیابان‌های بسیار تمیز معروف آن پنهان شده است، پرده برمی‌دارد. کتاب آبی تقریباً شفاف، رمانی است که تا حدودی به شیوه زندگینامه خودنوشت نوشته شده است. در شش‌ماه نخست انتشارش، یک میلیون کپی از آن فروخته شد. این کتاب، داستان دوران جوانی خود موراکامی را در حال و هوای دهه 1970 توکیو روایت میکند. همانطور که از سبک نوشتاری موراکامی انتظار میرود، این کتاب، داستانی است از روابط جنسی، موادمخدر و رقص و شادی!
36. آشپزخانه اثر بنانا یوشیموتو
چرا باید این کتاب را بخوانم: این کتاب، اثری پیشگام در عرصه عشق و خانواده است که سالها از زمان خودش جلوتر بوده است.
شاید توصیف یک نویسنده به عنوان «کسی که از زمان خودش جلوتر است»، کاری کلیشه‌ای باشد، اما بنانا یوشیموتو واقعاً در چند مورد اینگونه عمل کرده است. بهترین مثال این قضیه، کتاب آشپزخانه است، کتابی که به بررسی روابط جوانان از راه‌هایی کم‌وبیش متفاوت و پیچیده می‌پردازد. دو جوان گرفتار مرگ و غم و اضطراب، در تلاش‌اند تا به دورنمایی از عشق و دوستی دست یابند. آشپزخانه نقطه عطفی در ادبیات قرن بیستم ژاپن محسوب می‌شود.
37. معبد طلایی اثر یوکیو میشیما
چرا باید این کتاب را بخوانم: این اثر، یکی از برترین آثار ادبیات ژاپن است که ایده‌آل‌های زیبایی را بررسی میکند.
میشیما حتی در هنگام پرداختن به زیبایی هم دست از غم و اندوه بر نمی‌دارد. در کتاب معبد طلایی، شخصیت اول داستان، میزوگوچی که دچار لکنت زبان است، در معبد طلایی معروف شهر کیوتو، دستیار کشیش می‌شود. در آنجاست که در واکنش به مشقت‌های دوران کودکی خویش، علاقه وسواس‌گونه‌ای به زیبایی‌های ساختار این بنا پیدا میکند. این اثر پیشگام که تا حدودی بر اساس ماجرایی واقعی است، از عوامل عمده مؤثر در شهرت ادبی یوکیو میشیما به شمار میرود.
38. سال‌های تار عنکبوتی اثر میچیتسونا نوهاها
چرا باید این کتاب را بخوانم: این کتاب، چشم‌اندازی به زندگی زنان اشرافی در دوران هی‌آن است.
سال‌های تارعنکبوتی، با سبک نوشتاری زندگینامه خودنوشت و کاملاً صادقانه، دو دهه از زندگی خود نویسنده را، که او را به نام مستعار میچیتسونا نوهاها (مادر میچیتسونا) می‌شناسند، دنبال میکند. شخصیت اصلی ناشناس داستان، ناراضی از جایگاه پایین‌تر گاه و بیگاه خود نسبت به همسران و معشوقه‌های بی‌شمار شوهر اشرافیش، که مسئله‌ای رایج درمیان اشرافیان زمیندار بود، تصمیم می‌گیرد که این سنت ازدواجی را متوقف کند. طنین‌افزایی هیجانی مضامین فمینیستی کتاب در کمتر اثری از ادبیات هزاران‌ساله دیده می‌شود.
39. زن در ریگ روان اثر کوبو آبه
چرا باید این کتاب را بخوانم: این اثر، یکی از بهترین رمان‌های غیرقابل پیش‌بینی ژاپن است.
کتاب زن در ریگ روان، با موضوع گرفتاری‌های شخصیت اول داستان، نیکی جومپی، حشره‌شناس تازه‌کار محقق در زمینه سوسک‌ها، داستانی مهیج و غیرقابل پیش‌بینی درباره محبوس‌بودن و هستی‌گرایی است. پس از آنکه جومپی، آخرین اتوبوس به مقصد خانه را به هنگام برگشت از سفر تحقیقاتی مربوط به حشره‌شناسی‌اش از دست میدهد، به دهکده‌ای عجیبوغریب پناه می‌برد که زیر سایه ریگ‌های روان ماسه‌ای قرار دارد. اما طولی نمی‌کشد که ساکنان دهکده او را در کلبه‌ای زندانی می‌کنند. تنها تسکین موقت برای او، بازاندیشی درباره زندگی سابقش و گفت‌وگو با زنی است که همراه با او در آنجا حضور دارد.
40. بدن‌ساز تنها اثر یوکیکو موتویا
چرا باید این کتاب را بخوانم: کتابی خارق‌العاده، تشکیل‌شده از داستانهای کوتاه درباره مردمی معمولی که به دنبال آزادی‌اند.
واقع‌گرایی حیرت‌انگیز و انسان‌های جویای کسب اعتبار، موضوعات متداول در مجموعه داستانی کوتاه کاملاً اصیل یوکیکو موتویا، یعنی بدن‌ساز تنها است. بهترین قسمت این کتاب، داستانی با همان نام کتاب بوده که روایتگر ماجرای زن خانه‌داری وزنه‌بردار و شوهر بی اعتنا او است. در عین حال، به بررسی علت‌های ازدواج ناموفق از راه‌هایی نسبتاً متفاوت نیز می‌پردازد. هر 11 داستان این مجموعه به صورت برداشت آزاد نوشته شده‌اند. با این حال، خوانندگان را در وضعیت بلاتکلیفی وسوسه‌‌انگیزی قرار میدهد که بخواهند برای بار چندم هم آن را بخوانند.
41. شمشیر اژدها و فرزند باد اثر نوریکو اگیوارا
چرا باید این کتاب را بخوانم: این کتاب، یکی از بزرگترین دنیاهای خیالی الهام گرفته از آسیا را که تا به حال خلق شده، به خوانندگان معرفی میکند.
شمشیر اژدها و فرزند باد، به عنوان اولین داستان تخیلی نوریکو اگیوارا، نگاشته شده در سبک جنگ ستارگان است که از خوبی در برابر اهریمن و روشنایی در برابر سیاهی صحبت میکند. شخصیت اول جوان داستان با کشف این که اجدادی نه چندان خوشایند دارد، به اجبار وارد نبردی خانمان‌سوز می‌شود. این کتاب که مکان وقوع داستانش به وضوح، در سرزمینی شرقی شبه قرون وسطایی است و نشان از استعداد بی‌مانند اگیوارا در خلق جهانی ساختگی دارد، در عین حال که برای خوانندگان جوان‌تر هم قابل‌فهم است، به بررسی موضوعات جنگی و ابهام اخلاقی می‌پردازد. از زمان انتشار این کتاب در سال 1988، اگیوارا به نویسنده‌ای معتبر در دنیای ادبیات تخیلی ژاپن تبدیل شده است.
42. انبوهی از گنجشگ‌ها اثر تاکاشی ماتسئوکا
چرا باید این کتاب را بخوانم: این کتاب، روایتی حماسی با تمرکز بر آخرین روزهای دوران ادو ژاپن است، در زمانی که این کشور درحال همانندسازی با غرب بود.
تاکاشی ماتسئوکا، متعلق به نسل اول از دورگه‌های آمریکایی-ژاپنی، در این روایت طولانی و پر پیچ و خم، اصالت ژاپنی خود را با تربیت آمریکایی‌اش در هم آمیخته است. این داستان، منتخبی از شخصیت‌های گوناگون، از مردم ژاپن و از مهاجرنشینان را در طی روزهای آخر دوران ادو روایت میکند. ژاپن مرزهایش را به روی غرب گشوده است. فرمانده جنگ با شورش مواجه شده است. جنگسالاری جوان که ظاهراً، دارای قدرت آینده‌نگری است، اعتماد گروهی از مبلغان مسیحی را جلب میکند. یکی از سامورایی‌های بزرگ این دوران، نبردی خشونت‌آمیز را آغاز میکند. ترکیبی از همه این عوامل در کنار مسائلی دیگر، داستانی از درگیری‌های هم جزئی و هم دیرپا را به وجود می‌آورد که در انطباق با درگیرهای اواخر دوران ادو است. انبوهی از گنجشک‌ها به خوبی، زمینه را برای اثر بعد از خودش نیز فراهم میکند، یعنی کتاب پل پاییز که در آن به تفصیل به روایت‌‌های میان‌فرهنگی پرداخته شده است.
43. داستانهای ارواح ژاپنی از لافکادیو هیرن
چرا باید این کتاب را بخوانم: این کتاب، بزرگترین مجموعه از داستانهای ارواح ژاپنی است که تا به حال نوشته شده است.
عملکرد لافکادیو هیرن در نگارش داستانهای ارواح ژاپنی همانند عملکرد برادران گریم در داستانهای افسانه‌ای اروپایی است: ناشر و گردآورنده‌ای پیشگام در عرصه افسانه‌های قومی- اجدادی فراموش‌شده. بعد از آن که در اواخر دهه 1800، هیرن در ماتسئو، شهری در مجاورت قلعه در ساحل غربی ژاپن سکونت گزید، با دختری از خاندانی سامورایی با مقام اجتماعی تنزل‌یافته ازدواج کرد. او مجذوب داستانهای ترسناک ارواح ژاپنی شد (تا حدودی به علت کودکی بسیار مشقت‌بارش) و در نهایت، به عنوان شخصی دارای تابعیت ژاپنی، با لقب کویزومی یاکومو موردستایش قرار گرفت. اگرچه هیرن بیشتر از آن که پدیدآورنده باشد، بازگوکننده افسانه‌های ماوراء‌الطبیعی بود، اما عمیقاً به قدرت این حکایت‌های باستانی اعتقاد داشت و آنها را با چنان نثر بی‌مانندی به تصویر می‌کشید که همچنان، بعد از گذشت یک قرن، جذابیت خود را حفظ کرده است. مجموعه او به نام داستانهای ارواح ژاپنی، از شاخص‌ترین آثار در این ژانر محسوب می‌شود.
44. در ستایش سایه‌ها اثر جونیچیرو تانیزاکی
چرا باید این کتاب را بخوانم: در این اثر، یکی از بهترین نویسندگان ژاپنی به بررسی هنر و زیبایی‌شناسی این کشور پرداخته است.
جونیچیرو تانیزاکی، تنها نویسنده‌ای است که نامش دومرتبه در این فهرست مطرح شده است، تنها به این خاطر که این اثر، برخلاف کتاب دیگر او، اثر تألیفی غیرتخیلی است. تانیزاکی، در کتابی کمتر از 100 صفحه، به بررسی جامعی از علت‌های یگانگی و دارای‌اهمیت‌بودن زیبایی‌شناسی هنرمندانه ژاپن می‌پردازد. برایتانیزاکی، مفهوم زیبایی به همان گونه که هنرمندان ژاپنی آن را درک و ابراز می‌کنند، ارزشمند و چه بسا قابل‌پرستش است و این اثر تألیفی، درک عمیقی در مورد این زیبایی از سوی نویسنده‌ای حرفهای در اختیار ما می‌گذارد. این کتاب ژاپنی اثری منحصربهفرد و بی‌مانند است.
45. کتاب چای اثر کاکوزو اوکاکورا
چرا باید این کتاب را بخوانم: این کتاب مسحورکننده به بررسی منحصربه‌فردی درباره چای، به عنوان نمادی از تاریخ و هنر مردم ژاپن پرداخته است.
چای ارتباطی عمیق و دیرینه با تاریخ، هنر و سنت ژاپن دارد، تا آنجا که کلمه چادو به معنی «آیین چای» در زبان ژاپنی وجود دارد. کتاب چای اوکاکورا، تألیفی مفصل در زمینه بررسی کامل آثار چای بر ژاپن و آثار ژاپن بر چای است. این اثر، چیزی بیشتر از یک کتاب با موضوع چای است: نویسنده در این کتاب، فرهنگ و سنت‌های ژاپنی را بررسی میکند که منحصراً، به منظور آموزش برای مخاطبان کشورهای غربی به زبان انگلیسی نوشته شده و واقعاً نیز اثری آموزنده است.
46. هزاران پاییز جیکوب دی زوئت اثر دیوید میچل
چرا باید این کتاب را بخوانم: این اثر، بررسی ادبی در زمینه رابطه میان ژاپنی‌های دوران ادو با غریبه‌ها، به نویسندگی دیوید میچل است که سابقه سکونت در ژاپن را دارد.
تقریباً در سرتاسر دوران ادو، ژاپن تحت سیطره سیاست ساکوکو بود، سیاستی مبنی بر انزوای ملی که بر اساس آن افراد خارجی، تنها با مجوز رسمی از سوی فرماندار ژاپن، اجازه دسترسی به مجمع‌الجزایر ژاپن را داشتند. در کتاب هزاران پاییز جیکوب دی زوئت، کارمندی هلندی که عنوان کتاب از او گرفته شده است، مقیم در جزیره دجیما است. این جزیره، جهت اهداف تجاری با غرب، در نزدیکی ساحل ناگاساکی ساخته شده است. به واسطه داستان دی زوئت، ما هراس ژاپن از جهان خارج را متوجه می‌شویم، داستانی که دیوید میچل در آن، با نثری پرسروصدا و منعطف، درباره عاشقانه‌هایی پنهانی، تعصبات مذهبی، وقایع ماوراء‌الطبیعی و خطر جنگی قریب‌الوقوع نیز نوشته و نقشی تعیین‌کننده در جایگاه کنونی او به عنوان رماننویس داشته است.
47. دریای درون‌بوم اثر دونالد ریچی
چرا باید این کتاب را بخوانم: این کتاب، بهترین سفرنامه به ژاپن محسوب می‌شود.
دونالد ریچی، تا زمان وفاتش در سال 2013، به مدت بیش از نیم‌قرن در ژاپن زندگی کرد که در طی آن، به یکی از سرشناس‌ترین صاحب‌منصبان غربی در عرصه هنر، زیبایی‌شناسی و سینمای ژاپن تبدیل شده بود. با وجود آثار فراوان از این نویسنده، شاید بتوان گفت که کتاب دریای درون‌بوم برترین اثر نوشتاری او است؛ اثری درباره سفری غم‌انگیز به جزایر میان شیکاکو، کیوشو و هونشو در دهه‌های 1950 و 1960. ریچی با نثری آغشته به اطلاعاتی بسیار ژرف، به بررسی سرشت آخرین نسل از مردم ژاپنی می‌پردازد که زندگی قبل از صنعتی‌شدن ژاپن را تجربه کردند. او در عین حال، رابطه خود با این کشور را نیز شرح میدهد. این اثر، شاهکاری جاویدان در حوزه ادبی سفرنامه‌نویسی است که الگویی برای این ژانر به شمار می‌آید.
48. شب بخیر پون‌پون اثر اینیو آسانو
چرا باید این کتاب را بخوانم: این کتاب، قطعه ادبی تخیلی بیپیرایه و اندیشمندانه‌ای است که در قالب داستان مصوری جذاب نوشته شده است.
اینیو آسانو، نویسنده ساختارشکن داستانهای مصور ژاپنی بوده که قادر است از طریق این هنر، موضوعات و ایده‌های فلسفی بسیاری را بررسی کند. شب بخیر پون‌پون، مهمترین اثر ادبی او محسوب می‌شود: داستانی مصور که به شرح زندگی و رشد و نمو مردی جوان، از دوران دبستان تا اوایل بیست‌سالگی‌اش می‌پردازد. داستانی درباره پیش‌بردن زندگی در دورنمایی مدرن و تمامی فشارهای خانوادگی، اجتماعی، تحصیلی و حرفهای که همراه با آن است. چه بسا، این کتاب برترین داستان مصوری است که تابحال نوشته شده و به یقین، نبوغی ادبی به شمار میرود.
49. هنرمندی از جهان شناور اثر کازوئو ایشی‌گورو
چرا باید این کتاب را بخوانم: این کتاب، بررسی تلخ و میخکوب‌کننده در زمینه غرور و افتخار مردم ژاپن، در دوران پس از جنگ جهانی دوم است.
کازوئو ایشی گورو، نویسنده متولد ژاپن و بزرگ‌شده انگلستان، دو کتاب درباره ژاپن نوشته است. دومین رمان او، هنرمندی از جهان شناور، پیچیده‌ترین و سیاسی‌ترین رمان او محسوب می‌شود که روایتگر سال‌های آخر عمر هنرمندی سالخورده است که با طراحی آگهی‌های تبلیغاتی سیاسی برای امپراتوری ژاپن در طول جنگ جهانی دوم، خود را بدنام کرده است. در دوران پس از جنگ، او با وجود منزوی‌شدن، همچنان به زندگی ادامه داده و با گذشته، هنر و انتخاب‌هایش دست و پنجه نرم میکند. کتابهای کمی به اندازه این شاهکار تأثیرگذارند، شاهکاری که یکی از برندگان ژاپنی جایزه نوبل آن را نوشته است.
50. قتل‌های هونجین اثر سیشی یوکومیزو
چرا باید این کتاب را بخوانم: این اثر، اولین کتاب از سری متوالی نمونه ژاپنی آگاتا کریستی (نویسنده مشهور انگلیسی خالق داستانهای جنایی) است.
سیشی یوکومیزو همان آگاتا کریستی ژاپنی است: نویسنده داستانهای جنایی و معمایی که پوآرویی ژاپنی را در قالب شخصیت کارآگاهی کوسوکه کیندچی خلق کرده است، کارآگاهی جوان، عجیبوغریب و مرموز که داستان معمایی این کتاب، اولین تجربه کاری او محسوب می‌شود. قتل‌های هونجین روایتگر مأموریت کینداچی برای حل ماجرای شب ازدواجی است که با مرگ خود عروس و داماد به هم می‌ریزد، داستانی معمایی از جنایتی ناممکن، که برعکس ماجراجویی‌های قابل‌حدس ژاپنی است. نگارش جالب و هیجانانگیز پیچ‌وخم‌ها در این کتاب، آن را به یکی از مطلوب‌ترین داستانهای معمایی از جنایت‌های ناممکن که تا به حال نوشته شده، تبدیل کرده است.
